Jak powstaje wiatr?

Wychodząc na zewnątrz, rzadko kiedy zastanawiamy się nad otaczającym nas światem. Czasem wzrok skupi się na jakimś ładnym drzewie, czy kolorowym motylu co przelatuje przed nami. Większość czasu nawet nie wiemy na czym skupia się nasz umysł, gdyż nie trafia to nawet do naszej świadomości. Ot, odnotowana przez mózg ciekawostka zaobserwowana w otaczającym nas świecie, nieistotna na tyle by informować o tym świadomość. Czasem jednak przystaniemy na chwilę podczas naszej codziennej gonitwy za myślami i zadamy pytanie z goła oczywiste. Takie o którego zadanie nie podejrzewali byśmy się do tych czas. Pytanie o świecące słońce, o płynącą rzekę, lub właśnie o wiejący wiatr. Bo w końcu jak powstaje wiatr? czemu tak właściwie wieje, albo raczej co sprawia iż wieje.

Jak powstaje wiatr?

Jak powstaje wiatr?Jak by się nad tym zastanowić, nie istnieje coś takiego jak wiatr, lecz trudno używać frazy – masy przemieszczającego się powietrza. Więc wynaleziono słowo wiatr. By zrozumieć jak powstaje wiatr musimy choć trochę zagłębić się w świat fizyki i poznać choćby powierzchownie niektóre z jego prawideł. Nie wgłębiając się w szczegóły i fachowe nazewnictwo przyjąć musimy, iż w zależności od temperatury, różne cząsteczki gazu tworzące powietrze różni się pod względem gęstości. Obrazując powyższe zdanie tak by było ono bardziej zrozumiałe: Gdy ogrzewamy gaz, jego gęstość a co za tym idzie masa ma metr sześcienny maleje, a gdy ów gaz ochładzamy, jego gęstość i masa na metr sześcienny rośnie.

Jak już przyswoiliśmy sobie to prawidło i uznaliśmy jego wpływ na otaczający nas świat, musimy zastanowić się nad planetą na której mieszkamy oraz tym jak ona obraca się wobec własnej osi. Pomińmy tutaj na razie wpływ ruchu ziemi wokół słońca. Może dobowy obrót ziemi brzmi skomplikowanie, ale tak na prawdę jest dla nas bardzo intuicyjny. W końcu każdy z nas przez całe swoje życie obserwuje jak ziemia się obraca i nastaje po sobie noc i dzień. Ponownie upraszczając i spłycając olbrzymi dorobek naukowy ludzkości z zakresu meteorologi i astronomii musimy założyć, iż słońce ogrzewając jedną stronę ziemi – tą na której akurat panuje dzień, przyczynia się do ogrzania również i atmosfery. Jednocześnie po tej stronie ziemi gdzie panuje mrok, atmosfera ochładza się. Celowo pomijam tutaj ogromną ilość bardzo istotnych zjawisk które by na potrzebę naszego opisu jedynie niepotrzebnie komplikowały jakże podstawowe pytanie które postawiliśmy sobie na początku czyli to jak powstaje wiatr.

Noc i dzień

Noc i dzieńNo dobrze, już za pewne jasne się stało co się dzieje z atmosferą ziemi podczas cyklu dobowego. Tam gdzie słońce świeci to ogrzewa gaz atmosferyczny który bez zastanowienia poddaje się prawą fizyki i rozszerza się, zmniejszając swą gęstość i masę na metr sześcienny. Analogicznie tam gdzie jest noc dzieje się odwrotnie. Teraz musimy skupić się trochę na zależności jaka panuje pomiędzy gęstością w ośrodku i wpływie poszczególnych składowych tego ośrodka na siebie nawzajem. Żeby lepiej to wytłumaczyć należy wyobrazić sobie co dzieje się gdy np. wlejemy do szklanki z wodą syrop malinowy. Otóż syrop, będąc o wiele gęstszą cieczą od wody, opadnie na dół, wypierając wodę z dna szklanki ku górze, co za skutkuje podniesieniem się ogólnego poziomu wody w szklance. Po jakimś czasie syrop zacznie się mieszać z wodą gdyż wszystkie ośrodki dążą w miarę możliwości do wyrównania parametrów swych składowych takich jak choćby gęstość czy temperatura – ponownie duże uproszczenie.

Mając tak szeroką wiedzę z powyższych akapitów czas połączyć ją w całość i odpowiedzieć sobie na pytanie, jak powstaje wiatr. Otóż masy zimnego gęstszego powietrza napływają do rejonów o wyższej temperaturze i będąc cięższe w przeliczeniu na metr sześcienny, wypierają cieplejszy gaz ku górze, który to stopniowo się ochładza by zawędrować i wyprzeć inne cieplejsze masy powietrza, które to podgrzewają się poprzez nieustanną operację słoneczną naszej gwiazdy.

Słońce świeci, ziemia się kręci a masy powietrza o różnej gęstości krążą po naszej planecie dążąc do wymieszania się jak syrop malinowy w szklance pełnej wody. I tak możemy w wielkim skrócie i znaczącym uproszczeniu odpowiedzieć jak powstaje wiatr, poprzez ruch mas powietrza.

Rodzaje wiatru

Wiatry dzielimy ogólnie na wiatry stałe, sezonowe, zmienne i pustynne. Do wiatrów stałych zaliczamy pasaty i antypasaty. Są to wiatry, które nie zmieniają swojego kierunku w ciągu roku. Wiatr sezonowy to tzw. monsun. Zmienia on swój kierunek w cyklu rocznym lub dobowym. Oprócz tego mamy jeszcze wiatry zmienne. Ich kierunek zależy od lokalnych układów ośrodków barycznych. Zaliczamy do nich wiatr górski, dolinny, bryzę, fen i monsun. Na końcu układanki znajdują się jeszcze wiatry pustynne: harmattan i samum.

[Głosów:1    Średnia:5/5]

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here